EDUKIONTZIEN TXARTELA KENDU? ZORATUTA?

Aurten lehen aldiz aurrekontu parte hartzaileak antolatu dira Andoainen, horretarako 250.000€ bideratu dituztelarik. Eguzkitik oso baikor baloratzen dugu horrelako parte hartze aukerak herritarrei zuzentzea.
Zalantza gehiago sortzen diguna da prozesurako herritarren aldetik jaso ziren 133 proposamenetik, 13 soilik aukeratuak izan zirela. Nork aukeratu ditu? Zergatik 13? Zein ezaugarri hartu dituzte kontutan? Herritarrak ere egon al dira erabakitzeko gune horretan?


Zalantza hauetatik abiatuta kezka eta harriduraraino ere iritsi gara, izan ere aukeratuak izan diren 13 proposamen horietatik, 4.puntuan, edukiontzi grisa eta organikoaren edukiontzia erabiltzeko txartela kentzeko diru partida bat proposatzen baizen.

Andoainen edukiontzi hauek “ixteak” ekarri ditu hondakinen bereizketan inoizko daturik hoberenak, %65-eko gaikako bilketaraino iritsi garelarik. Gogoratu hastapenetan Andoainen %29-a soilik jasotzen zela modu bereizian. Organikoaren edukiontzia erabiltzeko txartela oso garrantzitsua da ondoren hau erabiltzeagatik jasotzen diren hobariak antolatzeko eta batez ere beste zabor poltsak bertan ez bukatzeko, ondoren sortuko den konpostaren kalitatean nabarmen eragiten du eta. Goraipatu behar da organikoan jasotzen den inpropio kopurua, organikoa ez den beste hondakina, %5-etik beherakoa dela, eskualdeko datu hoberenetakoa izanik. Errefuxaren edukiontzia ordea, astean lautan irekitzeko aukera dago. Etxean hondakinak txukun eta modu arduratsuan banatzen dituen familia batentzat arazorik ez dio eragiten maiztasun honek. Gehiago esango dugu, arduragabeki hondakin guztiak nahasten dituen familia batentzat ere astean lau alditan edukiontzia ireki ahal izatea ere, ez da oztopo. Beraz hortxe txartelaren arrakasta.

Bestalde, proposamenak aukeratzeko orduan bete behar ziren irizpideak irakurrita, 4.puntu hau aukeratu izanak, haserrea ere piztu zigun. Irizpide horien arabera, aukeratuak izango ziren proposamenak ingurumen inpakturik ez zutela izango adierazten zen. Edukiontzien txartela kentzeak errefuxa gehiago eta organikoan inpropio gehiago ekarriko lituzkela jakitun gara guztiok. Hortaz ingurumen inpaktu handia.

Ezin uler dezakegu gai edo puntu honek aurrekontu parte hartzaileetan lekua izatea:

-          Aurrekontu parte hartzaileen filosofiarekin ez dator bat. Gure ustez aurrekontu parte hartzaileak irtenbide bat eman edo proposatu behar duten gaientzako izan behar du. Txartelak kentzeak berriz errefuxa gehiago sortzeaz gain, beste bilketa zatiei kalte egiten die, aipatu dugun organikoaren kasuan adibidez.

-          Hondakinen kudeaketan kalte egiten du. Neurri honekin, hondakinen kudeaketan oinarri diren murrizketa, berrerabilpen era birziklatzea eragozten da. Ondorioz Europar Batasuneko zuzentarauen aurka egingo genuke eta berehala somatuko genuke  hondakinen bereizketaren emaitzen okertzea.

-          Kotsensuak hausten ditu. Egun daukagun hondakinen bilketa sistema Hondakinen Mahaian dule bi legegintzaldi adostutakoa da. Adostasun zabala, izan ere une hartan udalean ordezkaritza zuten alderdiez gain, hainbat herri eragile eta mugimenduk (tartean Eguzki) parte hartu genuen eta. Urtebete baina gehiago eta dozena bat bilera inguru behar izan genituen adostasun hori lortzeko eta orain, aurrekontu parte hartzaileak adostasun hori hausteko erabili nahi direla dirudi.

 

Udaletxeak azalpenak eman behar dituela uste dugu eta etorkizunean horrelako gertakaririk ez errepikatzea eskatzen dugu. Andoainen,  eskualdeko hainbat herritan bezala,  hondakin sistemaren emaitza positiboak txartelaren ezarpenaren ondorioz etorri dira, oraindik hobetzeko tarte handia gelditzen delarik.

Proposamen honek, arautegia eskuan hartuta eta baita adostasun haustailea delako, ez zuen aurrekontu parte hartzaileentan agertu ere egin behar.
 

Azkenik oso deigarria egiten zaigu bozkak jasotzeko epea urriaren 31ean bukatu zela eta idatzi hau egiten gabiltzan azaroak 23 honetan, emaitzen berririk ez dugula.

EDUKIONTZIEN TXARTELA GUREKIN GELDITZEN DA!

Andoaingo Eguzki 2021-eko azaroa.